Μετά από μια δωδεκαετία άοκνου σχεδιασμού, άρχισαν επιτέλους οι εργασίες ενός από τα μεγαλύτερα υποθαλάσσια τούνελ του κόσμου σε βάθος 40 μέτρων κάτω από την Βαλτική Θάλασσα. Το τούνελ Fehmarnbelt (Φέμαρνμπελτ) θα διαθέτει οδική και σιδηροδρομική γραμμή και με το που θα ανοίξει το 2029, θα ενώσει Δανία με Γερμανία, μειώνοντας συντριπτικά τον χρόνο ταξιδιών.
Το τούνελ, το οποίο θα έχει μήκος κάτι παραπάνω από 18 χιλιόμετρα, είναι ένα από τα μεγαλύτερα έργα υποδομής στην Ευρώπη, με προϋπολογισμό πάνω από 7 δισεκατομμύρια ευρώ. Συγκριτικά, το 50 χιλιομέτρων τούνελ της Μάγχης, το οποίο συνδέει Αγγλία με Γαλλία και που ολοκληρώθηκε το 1993, κόστισε 12 δισεκατομμύρια λίρες – περίπου 13.5 δισ. ευρώ με τις σημερινές νομισματικές αξίες.
Ωστόσο, η ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στις δυο σήραγγες είναι ο τρόπος κατασκευής τους. Το τούνελ της Μάγχης χτίστηκε με τη συμβατική μέθοδο της εκσκαφής στον πυθμένα της θάλασσας και όχι με έναν καινοτόμο τρόπο, βυθίζοντας στη θάλασσα προκατασκευασμένα κομμάτια και ενώνοντάς τα στη συνέχεια.
Η σήραγγα θα ενώσει την γερμανική νήσο Φέμαρν και την δανική νήσο Λόλαντ, προσφέροντας μια εναλλακτική λύση για τον τωρινό τρόπο μεταφοράς και μετακίνησης με καράβι από το δανικό Ρόντμπι.
Αν και τώρα παίρνει 45 λεπτά να διασχίσει κάποιος την απόσταση με καράβι, πλέον με το τούνελ θα μειωθεί ο χρόνος στα επτά λεπτά με τρένο και στα δέκα λεπτά με αυτοκίνητο.
Το τούνελ, με επίσημη ονομασία «Fahmarnbelt Fixed Link», θα έχει δύο λωρίδες διπλής κατεύθυνσης, χωρισμένες με νησίδα και επίσης δυο σιδηροδρομικές γραμμές. «Σήμερα, αν έπαιρνες το τρένο από την Κοπεγχάγη μέχρι και το Αμβούργο, το ταξίδι θα διαρκούσε περίπου τεσσερισήμισι ώρες. Όταν το τούνελ τελειώσει, το ίδιο ταξίδι θα είναι μόνο δυόμισι ώρες» λέει ο Γενς Ολε Κάσλουντ, τεχνικός υπεύθυνος της Femern A/S, της δανικής εταιρίας υπεύθυνης για το έργο. «Αρκετοί επίσης ταξιδιώτες προτιμούν τις πτήσεις μεταξύ των δύο προαναφερθεισών πόλεων, αλλά στο μέλλον θα μπορούν απλά να πάρουν το τρένο» προσθέτει.
Το ίδιο ταξίδι με αυτοκίνητο θα γίνει μία ώρα πιο γρήγορο από ό,τι είναι τώρα, υπολογίζοντας και την ώρα που θα γλιτώνει κάποιος με το να μην περιμένει το καράβι που ήταν σχεδόν 70-75 λεπτά.
Πέρα από τα τρένα και τα ΙΧ, το τούνελ θα διευκολύνει και τα φορτηγά αυτοκίνητα μεταφορών, λέει ο Κάσλουντ, καθώς, αν λάβουμε υπόψη και την γέφυρα που ενώνει την Δανία με την Σουηδία, από την Κοπεγχάγη μέχρι το Μάλμο, δημιουργεί έναν δρόμο που ενώνει την Σκανδιναβία με την Κεντρική Ευρώπη. Το έργο ξεκίνησε το 2008, όταν η Γερμανία και η Δανία υπέγραψαν συνθήκη για να χτιστεί το τούνελ.
Μετά χρειάστηκε πάνω από δεκαετία αναμονής για να συμφωνηθούν τα απαραίτητα νομικά θέματα και από τις δύο χώρες, καθώς και για τη συμπλήρωση γεωτεχνικών-περιβαλλοντικών μελετών.
Αν και από την πλευρά της Δανίας δεν υπήρχαν εκκρεμότητες, στη Γερμανία ένας μεγάλος αριθμός εταιριών, συμπεριλαμβανομένων και εταιριών μίσθωσης φέρι μποτ, περιβαλλοντικών ομάδων και τοπικών δήμων, εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για το έργο λόγω, όπως ισχυρίστηκαν, του αθέμιτου ανταγωνισμού και του πιθανού αρνητικού ίχνους που θα αφήσουν στο περιβάλλον οι εργασίες αποπεράτωσης του.
Η Δανία ήταν η πρώτη που άρχισε τις εργασίες του τούνελ το καλοκαίρι. «Το έργο έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να πρέπει να δουλέψουμε για κάποια χρόνια στη Δανία πριν εισέλθουμε σε γερμανικό έδαφος» είπε ο Kάσλουντ. Στις αρχές του 2021, ένα εργοστάσιο θα χτιστεί στο Λόλαντ, με έξι γραμμές παραγωγής ώστε να κατασκευαστούν τα συνολικά 89 τμήματα από τσιμέντο που απαιτούνται για το τούνελ.
Κάθε τμήμα τσιμέντου που θα βυθιστεί στον πυθμένα της Βαλτικής θα έχει 217 μέτρα μήκος, 42 μέτρα πλάτος και 9 μέτρα ύψος. Θα ζυγίζει 73 χιλιάδες μετρικούς τόνους, βάρος ίσο με 13.000 ελεφάντων.
Τα τμήματα θα τοποθετηθούν με ακρίβεια από ποταμόπλοια και γερανούς στον βυθό της θάλασσας, περίπου 40 μέτρα στο βαθύτερο σημείο. Μέχρι και 2.500 άνθρωποι θα δουλέψουν για την υλοποίηση του έργου, που θα αρχίσει με την παραγωγή των τσιμεντένιων τμημάτων του τούνελ μέχρι το 2023. Στη συνέχεια, η η τοποθέτηση τους θα διαρκέσει τρία με τέσσερα χρόνια χρόνια.
Ο Mίκαελ Σβάνε, μέλος της Δανέζικης Βιομηχανικής Ομοσπονδίας, πιστεύει ότι το τούνελ θα είναι κάτι θετικό και για εταιρίες πέρα από την ίδια τη Δανία. Αν και κάποιες περιβαλλοντικές ομάδες εξέφρασαν ανησυχίες για τις επιπτώσεις που θα έχει το τούνελ στο υποθαλάσσιο οικοσύστημα της Βαλτικής και ειδικά στην ζωή των εκατοντάδων δελφινιών που ζουν εκεί, ο δανός περιβαλλοντολόγος Mίκαελ Κρούζε πιστεύει αντιθέτως ότι το έργο θα έχει κάποια σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη.
«Ως μέρος της σήραγγας, θα δημιουργηθούν νέες περιβαλλοντικές περιοχές και πέτρινοι ύφαλοι στις ακτές της Δανίας και Γερμανίας», δήλωσε καταλήγοντας με νόημα ότι «το μεγαλύτερο όφελος θα είναι στο κλίμα καθώς η μεταφορά φορτίων με ηλεκτρικά τρένα, είναι μακράν η καλύτερη επιλογή για το περιβάλλον».