Οι εταιρείες μεταφορών στο Μόναχο και το Βερολίνο άλλαξαν αφίσες που αναφέρονται στους επιβάτες που χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς χωρίς έγκυρο εισιτήριο, ή αλλιώς “Schwarzfahren” στα Γερμανικά. Αλλά ο όρος “Schwarzfahren” δεν έχει καμία σχέση με ρατσισμό, λένε οι γλωσσολόγοι.
“Η ειλικρίνεια είναι η καλύτερη πολιτική” αντί για “Η εισιτηριοδιαφυγή (Schwarzfahren) κοστίζει 60 ευρώ”: Η MVG αντικατέστησε τις τελευταίες εβδομάδες όλες τις αφίσες στις οποίες αναγράφεται η λέξη “Schwarzfahren” σε όλα τα μετρό, λεωφορεία και τραμ.
Πρόκειται για ένα “μέτρο για μια πιο σύγχρονη επικοινωνία”, αναφέρει εκπρόσωπος της MVG στην εφημερίδα Bild. Και η MVG δεν είναι η μόνη: Η εταιρεία μεταφορών του Βερολίνου (BVG) αντικατέστησε επίσης όλα τα συνθήματα στην πόλη με τη λέξη αυτά. “Κυκλοφορία χωρίς έγκυρο εισιτήριο” λέει τώρα η BVG.
Και οι δύο μεταφορικές εταιρείες ενεργούν πιθανώς από προφύλαξη έναντι των κατηγοριών για ρατσισμό – ειδικά στο διαδίκτυο, όπου επικρατεί έντονη συζήτηση σχετικά με το τι είναι ρατσιστικό και τι όχι.
Η λέξη “Schwarzfahren” μπορεί να μην φαίνεται πολιτικά ορθή με την πρώτη ματιά, αλλά οι γλωσσολόγοι δεν αναγνωρίζουν ρατσισμό στη λέξη. Αυτό είχαν πει αρκετοί γλωσσολόγοι ήδη από το 2012, όταν είχε ξαναγίνει συζήτηση για τη λέξη αυτή.
Ο Eric Fuß του Πανεπιστημίου της Λειψίας εξήγησε τότε ότι, σύμφωνα με την ευρέως διαδεδομένη άποψη, ο όρος ανάγεται στην έκφραση “shvarts” στα εβραϊκά που σημαίνει “φτώχεια”. “Κατά συνέπεια, οι παραβάτες είναι εκείνοι που δεν μπορούν να πληρώσουν εισιτήριο”.
Εκείνη την εποχή, ένας αριστερός δημοτικός σύμβουλος είχε ζητήσει την απαγόρευση της λέξης. Η MVG είχε αντιδράσει ψύχραιμα σε αυτό: “Δεν γνωρίζουμε ότι ο όρος Schwarzfahrer, ο οποίος παρεμπιπτόντως ούτε προέρχεται από εμάς ούτε χρησιμοποιείται αποκλειστικά από εμάς, έχει ρατσιστικό υπόβαθρο”.