Στη Γερμανία, τα φώτα σβήνουν τη νύχτα: Τα δημόσια μνημεία και οι εκκλησίες δεν θα φωτίζονται πλέον, ενώ οι φωτεινές διαφημιστικές πινακίδες απαγορεύονται μετά τις 10 το βράδυ. Αυτό θα μπορούσε να έχει μια θετική εξέλιξη: λιγότερη φωτορύπανση.
Μέχρι τώρα, το τεχνητό φως ήταν φθηνό. Φαίνεται άνετο, δεν βρωμάει, φωτίζει τους δρόμους, τους κήπους και τους οικισμούς μας και μετά την εισαγωγή των λαμπτήρων LED κοστίζει όλο και λιγότερο ρεύμα. Δεν είναι περίεργο που φωτιζόμαστε όλο και περισσότερο: Κάθε χρόνο, η νυχτερινή Γερμανία γίνεται κατά ένα έως δύο τοις εκατό φωτεινότερη.
Πλέον λόγω της ενεργειακής κρίσης είναι δαπανηρό – και γι’ αυτό το λόγο ένα νέο ενεργειακό διάταγμα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης έχει τεθεί σε ισχύ για έξι μήνες από την 1η Σεπτεμβρίου.
Οι φωτεινές διαφημιστικές εγκαταστάσεις δεν πρέπει να λειτουργούν από τις 10 μ.μ. έως τις 4 μ.μ. της επόμενης ημέρας – αυτό ισχύει και για τις βιτρίνες των καταστημάτων. Τα μνημεία και τα κτίρια δεν επιτρέπεται να φωτίζονται εξωτερικά- οι μόνες εξαιρέσεις είναι ο φωτισμός ασφαλείας και ο φωτισμός έκτακτης ανάγκης.
Υπάρχουν όμως και θετικές πτυχές σε όλα αυτά: Η φωτορύπανση, γνωστή και ως νέφος φωτός, είναι πιθανό να μειωθεί, τουλάχιστον προσωρινά.
Η φωτορύπανση είναι επιβλαβής για τους ανθρώπους και τα οικοσυστήματα
Η φωτορύπανση είναι επίσης επιβλαβής για εμάς τους ανθρώπους. “Υποφέρουμε από έλλειψη ύπνου ή διαταραχές ύπνου επειδή η απελευθέρωση της μελατονίνης παρεμποδίζεται από το μπλε φως”, λέει ο Michael Remy, υπεύθυνος για την ενέργεια και το κλίμα στην Bund Naturschutz.
Η μελατονίνη είναι η ορμόνη που ελέγχει το ρυθμό ημέρας-νύχτας στον άνθρωπο. Αλλά όχι μόνο οι άνθρωποι, αλλά και άλλοι οργανισμοί που δραστηριοποιούνται την ημέρα επηρεάζονται από το φως μας: τα πουλιά, για παράδειγμα, αρχίζουν να τραγουδούν νωρίτερα το πρωί και τα δέντρα σε τεχνητό συνεχές φως τείνουν να χάνουν τα φύλλα τους.
Το 60 τοις εκατό των ζωντανών πλασμάτων είναι νυκτόβια
“Πάνω απ’ όλα, όμως, το 60 τοις εκατό όλων των ζωντανών πλασμάτων είναι νυκτόβια”, λέει ο Michael Remy. Ειδικά τα έντομα ενοχλούνται από τη φωτορύπανση, λέει – τα τελευταία χρόνια, οι ερευνητές συνειδητοποιούν όλο και περισσότερο ότι η φωτορύπανση συμβάλλει σε μη αμελητέο βαθμό στη θνησιμότητα των εντόμων.
Έντομα που επηρεάζονται από το τεχνητό φως
Το τεχνητό φως ενοχλεί τα έντομα, επειδή συνήθως προσανατολίζονται τη νύχτα χρησιμοποιώντας φυσικές πηγές φωτός. Κάνουν κύκλους γύρω από τα φανάρια, χάνονται από εξάντληση ή τρώγονται.
Ένα μόνο φανάρι μπορεί να αποσπάσει την προσοχή χιλιάδων εντόμων από τις φυσικές τους δραστηριότητες μια καλοκαιρινή νύχτα – και υπάρχουν περίπου εννέα εκατομμύρια φανάρια στη Γερμανία.
Μισό χρόνο λιγότερη φωτορύπανση: Ποιο είναι το νόημα;
Μένει να δούμε αν μισό χρόνο λιγότερο τεχνητό φως από τις διαφημίσεις και τα φωτισμένα κτίρια θα σημάνει πραγματική ανάκαμψη για το περιβάλλον μας.
Και φυσικά ένας εμπορικός δρόμος σε μια πόλη δεν είναι ιδανικός βιότοπος. “Αλλά ειδικά στις μεγάλες πόλεις της Γερμανίας έχουμε όλο και μεγαλύτερη εισροή πουλιών και άγριας ζωής”, λέει η Sibylle Schroer. “Και στις περιοχές με νερό, είναι καλό αν δημιουργούμε λιγότερο φως στις πόλεις”.
