Η πρώτη οργανωμένη ελληνική αποικία στις Η.Π.Α., ήταν η… Νέα Σμύρνη των Η.Π.Α., που ιδρύθηκε πριν από 250 περίπου χρόνια !
Ας δούμε το ιστορικό αυτής της αποικίας. Με τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων του 1763, η Αγγλία παραχώρησε στην Ισπανία την Κούβα και πήρε ως αντάλλαγμα τη Φλόριντα, μια παραμελημένη ισπανική κτήση τότε.
Σύντομα όμως οι Άγγλοι ανακάλυψαν ότι ελάχιστοι συμπατριώτες τους ήταν διατεθειμένοι να πάνε για να ζήσουν στο θερμό, τροπικό κλίμα της Φλόριντα. Σύντομα κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι ιδανικότεροι άποικοι για τη Φλόριντα ήταν οι Έλληνες.
«Οι Έλληνες είναι γενικά λαός εργατικός και καθώς οι σημερινοί τους αφέντες (οι Τούρκοι) τους έχουν φέρει σε απόγνωση δεν είναι δύσκολο να πεισθούν να ξεφύγουν από τη σημερινή τους σκλαβιά και να τεθούν κάτω από την προστασία ενός ελεύθερου πολιτεύματος».
Ένας Σκωτσέζος γιατρός ο Dr Andrew Turnbull(1718-1792), πρόξενος της Μ. Βρετανίας στη Σμύρνη, που είχε παντρευτεί την κόρη ενός Σμυρνιού εμπόρου, την Maria Grazia Dura Bin πέτυχε να του παραχωρηθούν 400 ακρ. (περ. 160.000 στρέμματα) στη νοτιοανατολική ακτή της Φλόριντα, στον Ατλαντικό.
Ο Turnbull πήγε στη Φλόριντα εφοδιασμένος με την εξουσιοδότηση και διάλεξε 40.000 ακρ. στην παραλιακή περιοχή, 75 μίλια νότια του Αγίου Αυγουστίνου (Saint Augustine) που και σήμερα ονομάζεται NewSmyrna Beach. Έπειτα πήγε στην Ανατολή για να βρει αποίκους.
Με βάση την αρχική πρόβλεψη, χρειαζόταν 400 αποίκους(έναν για κάθε ακρ.). Λόγω όμως των εξαιρετικά δύσκολων συνθηκών της Φλόριντα, ο Turnbull συγκέντρωσε 1403 αποίκους.
500 άποικοι ήταν Έλληνες από τη Μάνη, τα νησιά του Αιγαίου και τις μικρασιατικές ακτές. Οι υπόλοιποι προέρχονταν από την Κορσική, τη νότια Ιταλία και την Μινόρκα των Βαλεαρίδων. και από αυτούς όμως οι περισσότεροι ήταν Έλληνες που είχαν εγκαταλείψει την πατρίδα τους με τις οικογένειές τους πριν από χρόνια, μην αντέχοντας τον οθωμανικό ζυγό.
Στις 17 Απριλίου 1768, οχτώ καραβέλες με τους αποίκους, πέρασαν το Γιβραλτάρ και ξανοίχτηκαν προς τον Ατλαντικό. Από τους 1403, μόνο 1255 έφτασαν ζωντανοί στη Φλόριντα. 148 πέθαναν από τις κακουχίες του ταξιδιού.
Και στη νέα τους πατρίδα όμως, οι συνθήκες ήταν τραγικές. Οι αντιπρόσωποι του Turnbull περίμεναν 400 άτομα και κλήθηκαν να βρουν καταλύματα και προμήθειες για τριπλάσια. Και η Φλόριντα δεν ήταν η Γη της Επαγγελίας.
Κουνούπια, φίδια, τροπική ζέστη, ξαφνικές καταρρακτώδεις βροχές, ελονοσία και άλλες ασθένειες, σε συνδυασμό με τη σκληρή δουλειά, εξόντωσαν τους αποίκους. Μέσα σε ένα χρόνο, πάνω από 300 άντρες και γυναίκες και 150 παιδιά πέθαναν από τις απάνθρωπες συνθήκες. Το 1769, οι άποικοι αποφάσισαν να φύγουν για την Κούβα, αρπάζοντας μερικά καράβια.
Το σχέδιό τους όμως αποκαλύφθηκε και οι πρωταίτιοι της “ανταρσίας” απαγχονίστηκαν. Αν και η συμφωνία τους με τον Turnbull ήταν να μείνουν εκεί για 6 χρόνια, ο Σκωτσέζος δεν την τήρησε. Μέσα σε 9 χρόνια, 964 άποικοι είχαν πεθάνει.
Όταν όμως κάποιοι αξιωματούχοι από τον γειτονικό Άγιο Αυγουστίνο επισκέφθηκαν τη Νέα Σμύρνη και είδαν τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης των αποίκων, είπαν ότι ο Κυβερνήτης της Φλόριντα θα έπρεπε να δώσει τέλος σ’ αυτή την απαράδεκτη κατάσταση.
Όταν το έμαθαν, οι άποικοι πήραν την κατάσταση στα χέρια τους. Με ένα τέχνασμα, τρεις από αυτούς, οι Πελιστέρης, Λαμπίας και Genoplay, έφτασαν κολυμπώντας στον Άγιο Αυγουστίνο. Εκεί βρήκαν τον εισαγγελέα της Επαρχίας ,Young, ο οποίος αφού άκουσε όσα του είπαν, υποσχέθηκε να τα μεταφέρει στον Κυβερνήτη. Επιστρέφοντας στη Νέα Σμύρνη, οι τρεις γενναίοι άνδρες, οργάνωσαν τη φυγή των υπολοίπων.
Με επικεφαλής τον Πελιστέρη, αρχιμαραγκό της Νέας Σμύρνης, ξεκίνησαν μέσα στη νύχτα για τον Άγιο Αυγουστίνο.Όταν το αντιλήφθηκαν οι επιστάτες του Turnbull,ήταν ήδη αργά.Τους καταδίωξαν έφιπποι αλλά το κακοτράχαλο έδαφος εμπόδιζε τα άλογα να τρέξουν.Οι άποικοι έφτασαν στον Άγιο Αυγουστίνο και ο Κυβερνήτης, αφού μελέτησε την υπόθεση, τους έδωσε την ελευθερία τους και πολλά στρέμματα στη Νέα Σμύρνη.
Αυτοί όμως φοβήθηκαν ότι θα πέσουν ξανά στα χέρια του Turnbull και δεν δέχτηκαν την προσφορά.
ους δόθηκε τότε γη βόρεια του Αγίου Αυγουστίνου, όπου έχτισαν σπίτια, καλλιέργησαν κτήματα και κατάφεραν να γίνουν αξιοσέβαστα μέλη του πληθυσμού της πόλης.
Μάλιστα, το αρχαιότερο ξύλινο σχολείο των Η.Π.Α.,είναι αυτό που κατασκεύασε στον Άγιο Αυγουστίνο ο Έλληνας Ιωάννης Γιαννόπουλος, που εγκαταστάθηκε στη Νέα Σμύρνη σε ηλικία 13 ετών.
Αυτή είναι η ιστορία των πρώτων Ελλήνων στην Αμερική.
Τα στοιχεία είναι λίγα, ελλιπή και συχνά αντικρουόμενα.
Με τη μετανάστευση των Ελλήνων στις Η.Π.Α., από τον 19ο ως τις αρχές του 20ου αιώνα, θα ασχοληθούμε σε μελλοντικό μας άρθρο.
Πηγή: ΜΠΑΜΠΗΣ Ι. ΜΑΡΚΕΤΟΣ «Οι Ελληνοαμερικανοί-Ιστορία της Ελληνικής Ομογένειας των Η.Π.Α.», ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΖΗΣΗ 2006
Πηγή άρθρου: protothema.gr
