Ένα οδοιπορικό μέχρι τα παράλια του Εύξεινου Πόντου, ένα συγκινητικό ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στα 100 χρόνια από την Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου είναι στα τελευταία στάδια της ετοιμασίας του. Ο δημιουργός του, αν και δεν είναι Πόντιος, συγκινημένος όμως από την ιστορία των Ποντίων, με προσωπικό κόστος και χρόνο, δημιούργησε ένα γερμανόφωνο ντοκιμαντέρ με αυτό το θέμα, για να το κάνει γνωστό και στους Γερμανούς.
Ο κ. Μάραντος μίλησε στο bavariagr.de και μας διηγήθηκε όλη την πορεία αυτής της ταινίας, αλλά και το πότε θα προβληθεί στις οθόνες μας. Τον ευχαριστούμε και τον συγχαίρουμε για το έργο αυτό.
Είναι το πρώτο σας ντοκιμαντέρ ιστορίας;
Το ντοκιμαντέρ 19.05.1919 είναι η συνέχεια μιας πορείας στο χώρο της τηλεόρασης και των παραγωγών που ξεκίνησε στην Αθήνα τον Σεπτέμβριο του 1995 και συνεχίζει τα τελευταία 6 χρόνια ως Hellas TV στο Μόναχο της Γερμανίας.
Το συγκεκριμένο project έρχεται ως συνέχεια του «Ι.Ν. Αγ. Πάντων, μια μικρή πατρίδα στο Μόναχο», που έγινε στην ελληνική γλώσσα και καταγράφει τη μέχρι τώρα ιστορία της Ενορίας των Αγίων Πάντων στο Μόναχο και του “Griechen in München und Bayern”, που αφορά την πορεία των Ελλήνων μεταναστών στη Βαυαρία και έγινε στη γερμανική γλώσσα.
Το 19.05.1919 είναι μια συμπαραγωγή με την Bayern Films η οποία ουσιαστικά αποτελεί το «μη ελληνόφωνο» κομμάτι της Hellas TV.
Αν και δεν είστε Πόντιος, ποιο ήταν το έναυσμα για την δημιουργία του;
Πάντα πίστευα ότι η τηλεόραση, το internet και γενικότερα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μας δίνουν μια τεράστια δυνατότητα επικοινωνίας. Αυτή τη δυνατότητα θα πρέπει να την εκμεταλλευτούμε στο έπακρο, έτσι ώστε να καταφέρουμε να διεκδικήσουμε και να κερδίσουμε κάποια πράγματα ως Ελληνισμός.
Δυστυχώς, θεωρούμε πως επειδή είμαστε απόγονοι των Αρχαίων Ελλήνων, μας οφείλει όλος ο κόσμος αναγνώριση και σεβασμό. Ο σεβασμός και η αναγνώριση δεν έρχεται από μόνος του, αλλά κερδίζεται καθημερινά.
Πριν περίπου 4 χρόνια, το γερμανικό Κοινοβούλιο αναγνώρισε επίσημα τη γενοκτονία των Αρμενίων, όχι όμως και τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου. Αυτό είναι κάτι που με ενόχλησε ως Έλληνα.
Μπορεί να μην έχω καμία σχέση με τον Πόντο αλλά δε μπορούσα να αφήσω ανεκμετάλλευτο το γεγονός ότι συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη μέρα που ο σφαγέας Κεμάλ Ατατούρκ εισέβαλε στην Σαμψούντα και, ουσιαστικά, ξεκίνησε τη δεύτερη και πιο βίαιη φάση του σχεδίου του. Θα πρέπει όλοι να καταλάβουμε ότι σφάχτηκαν και θανατώθηκαν όχι 353.000 Πόντιοι αλλά 353.000 Έλληνες του Πόντου. Αυτό και μόνο μας κάνει όλους υπόχρεους να κινητοποιηθούμε.
Ας μην ξεχνάμε πως δεν ήταν μόνο οι 353.000 άνθρωποι που έχασαν τη ζωή τους. Χάθηκαν και οι περιουσίες τους, χάθηκαν οι καταστάσεις που είχαν δημιουργήσει εκεί και το χειρότερο απ’ όλα, δε γεννήθηκαν απόγονοι από αυτούς που χάθηκαν. Αν υπολογίσουμε μια γενιά κάθε 25 χρόνια, τότε μιλάμε για απώλεια η οποία ξεπερνά τον αριθμό του 1 εκατομμυρίου ανθρώπων.
Θα πρέπει κάποια στιγμή να καταλάβουμε πως με το να κάνουμε μόνο εκδηλώσεις με χορούς και τραγούδια, στις οποίες συμμετέχουμε μόνο εμείς, δε θα κερδίσουμε απολύτως τίποτα. Η εσωστρέφεια ποτέ μα ποτέ δεν ωφέλησε κανέναν. Μόνο αν γίνουμε εξωστρεφείς και ανοιχτούμε στους άλλους, θα μπορέσουμε να αποκτήσουμε το σεβασμό και την αναγνώριση.
Έχω την τύχη να ασκώ ένα επάγγελμα, το οποίο επηρεάζει καταστάσεις και θεωρώ τον εαυτό μου υποχρεωμένο να εκμεταλλευτεί αυτή την επιρροή και να συμβάλει όσο μπορεί στη δημοσιοποίηση και διάδοση στο γερμανικό κοινό των γεγονότων που έλαβαν χώρα τότε.
Από ποιες περιοχές θα υπάρχουν πλάνα;
Ο μεγαλύτερος όγκος των γυρισμάτων έγινε στις περιοχές της Τραπεζούντας, της Κερασούντας, της Ορντού και της Σαμψούντας όπου και ταξιδέψαμε δύο φορές μέσα σε 1,5 μήνα, συμπληρώθηκε με ένα υπέροχο γύρισμα στη Νυρεμβέργη, στο οποίο οι γυναίκες του τοπικού Συλλόγου Ποντίων ετοίμασαν ένα ποντιακό γλέντι για τις ανάγκες του ντοκιμαντέρ, στο οποίο συμμετείχαν και μέλη των χορευτικών των Συλλόγων από το Άουγκσμπουργκ, το Λάουφ και το Μόναχο και ολοκληρώθηκε με συνεντεύξεις στην ευρύτερη περιοχή του Μονάχου.
Τι είδους δυσκολίες συναντήσατε εσείς και το συνεργείο σας, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων;
Οι δυσκολίες ήταν αρκετές, αλλά όχι τόσες για να μας κάμψουν. Θα έλεγα ότι οι δυσκολίες και οι αναποδιές, που μας έτυχαν, μας πείσμωσαν έτσι ώστε να κάνουμε καλύτερα τη δουλειά μας.
Στις δύο φορές που ταξιδέψαμε στη Μαύρη Θάλασσα, μας σταμάτησαν περισσότερες από 15 φορές για έλεγχο. Πάντα ξεκινούσε με απλό έλεγχο των ταξιδιωτικών μας εγγράφων και κατέληγε σε επισταμένο έλεγχο του κινηματογραφικού μας εξοπλισμού και του υλικού που είχαμε τραβήξει, κάτι το οποίο μας καθυστερούσε και μας κόστιζε πολύ χρόνο. Επίσης, έναν από τους ελέγχους οι αρχές κατάσχεσαν μία κάρτα αποθήκευσης υλικού για έλεγχο την οποία θα μας επέστρεφαν. Ακόμα την επιστρέφουν.
Τι σας εντυπωσίασε περισσότερο στη συμπεριφορά των ανθρώπων, όταν καταλάβαιναν το περιεχόμενο του ντοκιμαντέρ;
Αυτό που διαπιστώσαμε στον Εύξεινο Πόντο είναι ότι οι σημερινοί Τούρκοι έχουν παντελή άγνοια για το τι συνέβη τότε. Δε φταίνε οι σημερινοί Τούρκοι. Δε γνωρίζουν. Ζουν σε μια κοινωνία αρκετά οπισθοδρομική και θρησκευτικά φανατισμένη και διδάσκονται ότι ο Κεμάλ ήρθε για να τους σώσει από τις συμμορίες των Ποντίων. Είναι χαρακτηριστική η επιγραφή στο άγαλμα του Προέδρου Συλλόγου Αντίστασης του Καβάχ που δεσπόζει στο λιμάνι της Σαμψούντας: «Πολέμησε εναντίων των συμμοριών των Ποντίων». Αυτό γνωρίζουν, αυτό μαθαίνουν, με αυτό μπολιάζονται οι σημερινοί κάτοικοι της περιοχής.
Πόσος χρόνος χρειάστηκε για την ολοκλήρωση του ντοκιμαντέρ;
Η ιδέα έπεσε στο τραπέζι πριν από περίπου έναν χρόνο, τον Μάιο του 2018 και ο σχεδιασμός ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο. Τον Ιανουάριο του 2019 βρέθηκε μια μερική χρηματοδότηση από ιδιώτες και τον Φεβρουάριο ξεκίνησαν τα γυρίσματα τα οποία και ολοκληρώθηκαν πριν μερικές μέρες.
Αυτή τη στιγμή είμαστε στη διαδικασία της επεξεργασίας των κειμένων και του μοντάζ και ευελπιστούμε ότι θα είναι έτοιμη τις πρώτες μέρες του Μαρτίου.
Σε ποια γλώσσα είναι γυρισμένο;
Το ντοκιμαντέρ είναι στη γερμανική γλώσσα. Στόχος μας είναι η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του γερμανικού και του γερμανόγλωσσου κοινού, έτσι ώστε να γίνουμε μέρος της εξωστρέφειας για την οποία σας μίλησα νωρίτερα.
Είχατε από κάπου χρηματοδότηση;
Το μεγάλο μας πρόβλημα ήταν η χρηματοδότηση. Μια τέτοια παραγωγή έχει τεράστιο κόστος το οποίο έπρεπε από κάπου να καλύψουμε.
Με μεγάλη μου λύπη είμαι υποχρεωμένος να σας πω πως οι Φορείς, η Ομοσπονδία και οι Σύλλογοι στους οποίους απευθυνθήκαμε όχι μόνο δεν έδειξαν διάθεση να συμμετέχουν αλλά δεν μπήκαν καν στον κόπο να μας απαντήσουν.
Ευτυχώς, βρέθηκαν κάποιοι ιδιώτες οι οποίοι, χωρίς να έχουν ουδεμία σχέση με τον Πόντο, βρήκαν ενδιαφέρουσα την ιδέα μας, πίστεψαν ότι η αναγνώριση της Γενοκτονίας πρέπει να είναι υπόθεση όλων των Ελλήνων, θεώρησαν ότι το ντοκιμαντέρ είναι ένας τρόπος ενημέρωσης και πίεσης και αποφάσισαν να συμμετέχουν σε ένα μέρος των εξόδων.
Πόσοι άνθρωποι συνεργάστηκαν για αυτό το ντοκιμαντέρ;
Η βασική ομάδα εργασίας αποτελείται από εμένα και άλλους τρεις συναδέλφους. Σε εμάς τους τέσσερις θα πρέπει να προστεθούν και επτά εξωτερικοί συνεργάτες, χωρίς τη συμβολή των οποίων δε θα ήταν δυνατή η ολοκλήρωση του ντοκιμαντέρ.
Πότε θα προβληθεί ολόκληρο και πού;
Στόχος είναι η προβολή του σε διάφορα κινηματογραφικά φεστιβάλ κυρίως στη Γερμανία, των οποίων το κοινό αποτελείται κατά 80% από Γερμανούς.
Η ευχάριστη και νεότερη εξέλιξη είναι πως υπήρξε γραπτό ενδιαφέρον από τον Σύλλογο “Pontoxeniteas “ του Σύδνεϋ της Αυστραλίας για την προβολή του. Είμαστε σε επαφή με την πρόεδρο του Συλλόγου και κρίνοντας από την καλή διάθεση όλων, θεωρώ πως θα βρούμε την καλύτερη δυνατή λύση, έτσι ώστε το ντοκιμαντέρ να έχει την καλύτερη δυνατή διείσδυση και στη μακρινή για εμάς Αυστραλία .
Ποιες είναι μελλοντικές φιλοδοξίες σας για αυτό το ντοκιμαντέρ;
Αυτό που θέλουμε είναι να το δει ο κόσμος και να το παρακολουθήσουν όσο το δυνατόν περισσότεροι μη Έλληνες για να μάθουν τι συνέβη τότε.
Επειδή όμως διακρίνουμε και ένα έλλειμμα γνώσης των γεγονότων από τους ίδιους τους Έλληνες, ειδικά στις νεότερες ηλικίες, θα προσπαθήσουμε να φτιάξουμε και μια εκδοχή στην ελληνική γλώσσα έτσι ώστε, σε συνεννόηση με τους Συντονιστές Εκπαίδευσης, να κάνουμε προβολές για τα Ελληνόπαιδα της Γερμανίας.
Υπάρχει κάτι το οποίο θα θέλατε να προσθέσετε;
Εκτός από ευχαριστώ στους ιδιώτες που συμμετείχαν στα έξοδα, θα ήθελα να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στην οικογένειά μου που στέκεται δίπλα μου και με στηρίζει σε όλο αυτό το δύσκολο επιχείρημα, στον κ. Θεόφιλο Κολτσίδη από το e-Pontos για την πολύτιμη βοήθειά του στην ανεύρεση ανθρώπων που βοήθησαν στα γυρίσματα στη δύσκολη περιοχή της Μαύρης Θάλασσας και φυσικά σε εσάς, δηλαδή το bavariagr.de, για το ενδιαφέρον που δείξατε από την πρώτη στιγμή για το ντοκιμαντέρ.
Σκηνοθεσία Ντοκιμαντέρ: Φώτης Μάραντος
Εταιρία παραγωγής: Hellas TV
Το Trailer
[su_youtube url=”https://youtu.be/-8FlVnNPjSA”]
Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Φώτη Μάραντο για την συνέντευξη και του ευχόμαστε τα καλύτερα.
