Από το 1790 έως το 1840 η Γερμανία βίωσε μια ανεπανάληπτη και συνεχή ενασχόληση με τον αρχαιοελληνικό κόσμο. Οι αιτίες δεν εντοπίζονται μόνο στο ξέσπασμα του Ελληνικού απελευθερωτικού αγώνα. Ο Φιλελληνισμός στη Γερμανία έχει μια ευρύτερη έννοια που φτάνει σε σημείο καθιέρωσής του ως πνευματικής κίνησης της εποχής.
Οι δύο προσωπικότητες της Βαυαρίας που εξέφρασαν τις απόψεις τους για την ιστορική συνέχεια των Ελλήνων ήταν ο Friedrich Thiersch (1784-1860) και o Jakob Philipp Fallmerayer (1790-1861).
Ο Φιλόλογος και Θεολόγος Thiersch αποτελούσε τον απόλυτο έμπιστο του βασιλιά Λουδοβίκου σε θέματα παιδείας και πολιτισμού στο βαυαρικό κράτος. Ο Fallmerayer διετέλεσε καθηγητής Φιλολογίας και Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου από το 1826 έως το 1848.
Ο δάσκαλος του βαυαρικού έθνους (Lehrer Bayerns) Thiersch στα γράμματά του για τις εντυπώσεις του από το ταξίδι στην Ελλάδα επισημαίνει ότι βλέπει τη συνέχεια με την αρχαία Ελλάδα σε κάθε τόπο και πρόσωπο που συναντά.
Από την ομορφιά του Ναυπλίου που του θυμίζει τις ένδοξες αρχαιοελληνικές πόλεις, μέχρι τα έθιμα και τη γλώσσα των ανθρώπων της Ικαρίας που τον οδηγούν να τους παρομοιάζει με ομηρικούς χαρακτήρες.
Αντίθετα, ο καθηγητής Fallmerayer στο έργο του Geschichte der Halbinsel Morea während des Mitellalters (Teil 1 und 2) διαπιστώνει ότι εξαιτίας των αλλεπάλληλων μετακινήσεων των πληθυσμών ανά τους αιώνες το μόνο που έχει μείνει στη νεότερη Ελλάδα είναι ένα κράμα σλαβικών και αλβανικών πληθυσμιακών ομάδων. Γνωστή είναι η ρήση του: «Όλη η Αττική κατοικείται από αλβανικούς πληθυσμούς».
Ο Fallmerayer θα συνεχίσει στο ίδιο μήκος κύματος μέσω της εφημερίδας Allgemeine Zeitung. Αυτό θα παρακινήσει τον Thiersch να απαντήσει και να τον κατηγορήσει για τις απόψεις του.
Η διαφωνία των δύο θα σημάνει το τέλος του γερμανικού Φιλελληνισμού.
Από τη μία ο Thiersch ήθελε να επιχειρηματολογήσει υπέρ μιας αδιάκοπης συνέχειας των Ελλήνων στο ρου της Ιστορίας. Αυτές του οι θέσεις υποστηρίχτηκαν θερμά και από τον βασιλιά Λουδοβίκο.
Από την άλλη ο Fallmerayer, έφερε στην επιφάνεια με τις φυλετικές του θέσεις το πρόβλημα του εθνικισμού που θα σημάδευε την Ευρώπη στον υπόλοιπο 19ο αιώνα.
Άξιο αναφοράς είναι ότι οι Γερμανοί κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής στην Ελλάδα, χρησιμοποίησαν ως εργαλείο τις θέσεις του Fallmerayer για να δικαιολογήσουν την εισβολή τους στη χώρα.
Η αυθαίρετη θεωρία του Fallmerayer απορρίπτεται σήμερα από το σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας.
Πηγή:
Meyer, Anne-Rose (Hsg.), Vormärz und Philhellenismus, Bielefeld: Aisthesis-Verl. 2013, S. 30-37
