Διαφωνία σε ήπιους τόνους είχαν πρόσφατα δύο 61χρονοι Γερμανοί κατά τη διάρκεια περιπάτου τους σε αγρό της κεντρικής Γερμανίας. Οι δύο άνδρες αδυνατούσαν να συμφωνήσουν για την ακριβή θέση των συνόρων, που χώριζαν την Ανατολική Γερμανία από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία.
Ο ένας είχε υπηρετήσει ως συνοριοφύλακας του ανατολικογερμανικού στρατού και ο άλλος έμενε σε συνοριακή κωμόπολη της τότε Δυτικής Γερμανίας. «Μπορεί να με είχες δει, με τα μεγάλα κιάλια μου. Είμαι ερασιτέχνης ορνιθολόγος από τα 13 μου χρόνια», λέει ο Κάι Φρόμπελ. «Υπήρχαν πολλοί σαν κι εσένα στην περιοχή», γέλασε ο απόστρατος συνοριοφύλακας Μάριο Βέντσελ, για να προβλέψει ότι σε λίγα χρόνια κανείς δεν θα θυμάται ότι οι δύο Γερμανίες χωρίζονταν κάποτε με σύνορα.
Παρότι η αυστηρά φυλασσόμενη συνοριακή γραμμή μεταξύ των δύο κρατών, που διαιρούσε τη Γερμανία για 38 χρόνια, έχει εξαφανισθεί, κάποια ίχνη της παραμένουν στον τοπίο, κυρίως χάρη στην πρασινάδα τους. Υστερα από μακρά διαμάχη μεταξύ ιδιοκτητών γης, κρατικών υπηρεσιών και περιβαλλοντικών οργανώσεων, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αποφάσισε τον περασμένο μήνα να ανακηρύξει το σύνολο των συνόρων, μήκους 1.400 χλμ., εθνικό πάρκο.
«Πρόκειται για ένα εθνικό μνημείο, ανάλογο του Αγάλματος της Ελευθερίας στη Νέα Υόρκη», λέει ο περιβαλλοντολόγος κ. Φρόμπελ στην κωμόπολη Μίτβιτς, στα σύνορα Βαυαρίας – Θουριγγίας. Το σύνορο, που κάποτε αποτελούσε επίφοβο εμπόδιο για κάθε μετακίνηση των Ανατολικογερμανών προς τη Δύση, έχει μεταμορφωθεί σε ειρηνικό μονοπάτι για περιπατητές και ποδηλάτες. Αν ο κ. Βέντσελ είχε δει τον κ. Φρόμπελ να παρατηρεί πουλιά τη δεκαετία του 1970, δεν θα είχε δικαίωμα να του απευθύνει τον λόγο, καθώς οι Ανατολικογερμανοί συνοριοφύλακες είχαν σαφείς διαταγές να μη μιλούν με Δυτικούς. Οι πεζές περιπολίες τους πραγματοποιούνταν σε ζώνες με υψηλούς φράκτες, πάντα ανά δύο, για να μη δίνεται η δυνατότητα στον έναν από αυτούς να αυτομολήσει. Μόνο ιδεολογικά έμπιστοι συνοριοφύλακες είχαν πρόσβαση στη «νεκρή ζώνη», τη στενή λωρίδα παρθένας φύσης πλάτους 200 μέτρων, η οποία ανήκε στην Ανατολική Γερμανία και όπου οι συνοριοφύλακες είχαν εντολή να πυροβολούν δραπέτες συμπατριώτες τους.
Ο κ. Φρόμπελ ήξερε να μην πλησιάζει τη ζώνη αυτή, καθώς αν και Δυτικογερμανός, θα συλλαμβανόταν από την ανατολικογερμανική αστυνομία. Χάρη στα κιάλια του, όμως, ο Φρόμπελ συνειδητοποίησε ότι η λεγόμενη νεκρή ζώνη έσφυζε από ζωή. Αγρότες και ξυλοκόποι δεν είχαν δικαίωμα να προσεγγίσουν τα σύνορα, επιτρέποντας την απρόσκοπτη ακμή της χλωρίδας και της πανίδας.
Σήμερα, περισσότερα από 5.200 είδη ζουν στη συνοριακή ζώνη, 1.200 από αυτά τόσο σπάνια, που ανήκουν στον κατάλογο ειδών υπό εξαφάνιση. Περίπου χίλιοι άνθρωποι σκοτώθηκαν προσπαθώντας να διασχίσουν τα σύνορα προς τη Δύση. Πολλοί προσπάθησαν να εμβολίσουν με τα αυτοκίνητά τους πύλες στα σύνορα, άλλοι κρύβονταν σε φορτηγά, κάποιοι κατασκεύασαν υποβρύχια ή έκλεψαν μικρά αεροσκάφη.
