Το Τάμα που έκαναν στο Θεό οι κάτοικοι του χωριού Oberammergau της Βαυαρίας το 1632 μ.Χ. για τη σωτηρία τους από τη θανατηφόρα πανούκλα.
Το 1632 μ.Χ. η πανούκλα θέριζε τις πόλεις της κεντρικής Ευρώπης προκαλώντας οδυνηρό θάνατο σε εκατομμύρια ανθρώπους. Στη Βαυαρία πολλά χωριά αποδεκατίστηκαν από τη επιδημία αυτή, εκτός από το χωριό Oberammergau στους πρόποδες των Άλπεων, που έλαβε εγκαίρως τα απαραίτητα προφυλακτικά μέτρα.
Για να εμποδίσουν οι κάτοικοι του Oberammergau την είσοδο στο χωριό ανθρώπων από άλλα μέρη που είχαν ήδη προσβληθεί από την επιδημία και μετανάστευαν τήδε κακείσε για να σωθούν, δημιούργησαν γύρω από το χωριό εστίες φωτιάς για παραπλάνηση των ξένων, ότι δηλαδή και το χωριό Oberammergau είχε ήδη προσβληθεί από την πανούκλα και για το λόγο αυτό πρέπει οι ξένοι και οι επισκέπτες να πάνε κάπου αλλού.
Ένα βράδυ όμως ο κάτοικος του χωριού Oberammergau, ο Κάσπαρ Σίσλερ, που εργάζονταν για αρκετά χρόνια σε ένα άλλο χωριό της Βαυαρίας και είχε προσβληθεί από την πανούκλα, ήλθε στο Oberammergau την παραμονή της εορτής της καθολικής ενορίας (25.09.1632) για να επισκεφθεί τη σύζυγό του και τα παιδιά του.
Πέρασε απαρατήρητος από τις φρουρές των εστιών φωτιάς και συνάντησε την οικογένειά του. Ταυτόχρονα όμως μετέφερε και το θανατηφόρο μικρόβιο της πανούκλας. Την επόμενη ημέρα πέθανε και σε σύντομο χρονικό διάστημα έχασαν τη ζωή τους το ένα του παιδί και πολλοί άλλοι συγχωριανοί του.
Οι κάτοικοι του χωριού έκαναν τότε ένα τάμα στο Θεό, να παρουσιάζουν κάθε 10 χρόνια σε θεατρική παράσταση τα πάθη του Χριστού και την Ανάστασή Του, εάν ο Θεός σταματήσει αμέσως την περαιτέρω διάδοση της πανούκλας και θεραπεύσει τους αρρώστους. Πράγματι από το έτος εκείνο που πραγματοποίησαν αυτό το τάμα, δεν υπήρξαν άλλα θύματα της πανούκλας.
Από το 1634 μέχρι σήμερα, δηλαδή επί 400 περίπου έτη διοργανώνεται κάθε δεκαετία θεατρική παράσταση με τον τίτλο „ΤΑ ΠΑΘΗ“ με ελάχιστες διακοπές που οφείλονται σε αντικειμενικές δυσκολίες, όπως λ.χ. πόλεμοι, ή κρατικές παρεμβάσεις.
Από το 1933 οι κάτοικοι του χωριού παρουσιάζουν κάθε δεκαετία και ένα χρόνο νωρίτερα από τα „Πάθη“ του Χριστού, τη θεατρική παράσταση „Η ΠΑΝΟΥΚΛΑ“, στην οποία διηγούνται το πως εξαπλώθηκε η πανούκλα στο χωριό τους το 1632 με τον Κάσπαρ Σίσλερ και το πως oι κάτοικοι έκαναν τότε τo τάμα τους στο Θεό.
Είναι χαρακτηριστική η σκηνή στην οποία ο καθολικός ιερέας του χωριού προσβάλλεται από την πανούκλα, χάνει τη πίστη του στο Θεό, λέγοντας ότι δεν υπάρχει Θεός και προσπαθεί στην απελπισία του να ρίξει στην πυρά τον ξυλόγλυπτο Εσταυρωμένο της εκκλησίας.
Αντίθετα ο Κάσπαρ Σίσλερ βροντοφωνεί μέσα από τους δυσβάκτακτους πόνους της πανούκλας, ότι ο Θεός υπάρχει, διασώζει τον ξυλόγλυπτο Σταυρό από την πυρά και τον τοποθετεί στο κέντρο της σκηνής, προτείνοντας στους συγχωριανούς του να κάνουν το τάμα.
Η ΠΑΝΟΥΚΛΑ, ως θεατρικό έργο, αποτελεί μία ιστορικο-κοινωνική και θεολογική προσέγγιση στα ερωτήματα:
α) εάν είναι ο Θεός υπαίτιος για την Πανούκλα
β) εάν αυτή οφείλεται στην αμαρτία του ανθρώπου και προκαλεί την τιμωρία από το Θεό
γ) εάν ο Θεός ξεχνά τον βασανιζόμενο άνθρωπο
δ) εάν μπορεί ο άνθρωπος με τάματα στο Θεό να „μαλακώσει“ την οργή του Θεού και να πετύχει τη θεραπεία του
Οι απαντήσεις που δίνονται είναι ότι ο Χριστός λυπάται για την εισδοχή του κακού στον κόσμο, υπέστη ο ίδιος μαρτυρικό σταυρικό θάνατο, δεν εγκαταλείφθηκε από Θεό, παρόλο που ξεφώνισε στον Γολγοθά το „Θεέ μου, Θεέ μου γιατί με εγκατέλειπες“, δεν εγκαταλείπει τα πλάσματά του εν ώρα κινδύνων και συμπάσχει με τον άνθρωπο, φέρνοντας και ο ίδιος στο σώμα του τα σημάδια της πανούκλας, όπως χαρακτηριστικά αποτυπώνεται σε ένα ξυλόγλυπτο Εσταυρωμένο.
Ο πάσχων άνθρωπος πρέπει μέσα από τα δεινά του και τον πόνο του να ανακαλύψει τον Αναστημένο Χριστό και να αναπτερώσει την ελπίδα του για την υπέρβαση του κακού, μέσω της πίστης του στον Σταυρωθέντα και Αναστάντα Κύριο Ιησού.
Τα τάματα έχουν την αξία τους, όταν συνδυάζονται με την απόλυτη εμπιστοσύνη στο θέλημα του Θεού και με την προσδοκία της Ανάστασης. Δεν αποτελούν τα τάματα μέσο αλλά τρόπο και οδό συνάντησης του πάσχοντος και αγωνιζομένου ανθρώπου με τη χάρη και το έλεος του Θεού.
Τα τελευταία 30 χρόνια σκηνογράφος, σκηνοθέτης και γενικός συντονιστής και των δύο θεατρικών παραστάσεων “ΠΑΝΟΥΚΛΑ” και “ΠΑΘΗ“, όπου συμμετέχουν ως ηθοποιοί το σύνολο των κατοίκων του χωριού, είναι ο κ. Christian Stückl, γέννημα και θρέμμα του χωριού.
Ο κ. Stückl είχε αρχικά πολλές δυσκολίες να ξεπεράσει τα παραδοσιακά δεδομένα μιας κλειστής τοπικής κοινωνίας, με έντονη τη συντηρητική ρωμαιοκαθολική παράδοση. Κατάφερε να διευρύνει θεολογικά και κοινωνικά τα μέχρι τότε θεατρικά δρώμενα, με τη συμμετοχή προτεσταντών και μουσουλμάνων ηθοποιών και με προσαρμογές φράσεων και ορολογιών των κειμένων που εκφράζουν μια σύγχρονη αντίληψη και θεώρηση της θεματολογίας των έργων.
Στις 29 Ιουνίου 2019 δόθηκε η παράσταση Η “ΠΑΝΟΥΚΛΑ” στο κατάμεστο, χωρητικότητας 4.500 θέσεων, θέατρο του χωριού Oberammergau, παρουσία επισήμων Αρχών της Εκκλησίας, Πολιτείας και άλλων εκπροσώπων της Βαυαρικής κοινωνίας.
Την Ορθόδοξη Εκκλησία στη Βαυαρία εκπροσώπησε, μετά από πρόσκληση του Δημάρχου, ο Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης.
O Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Mαλαμούσης έγινε εγκάρδια δεκτός και από τον μακροχρόνιο φίλο του, σκηνοθέτη και σεναριογράφο κ. Christian Stückl.
Πριν την έναρξη ο π. Απόστολος επισκέφθηκε τον ρωμαιοκαθολικό ναό του χωριού, όπου φυλάσσεται ο Ιστορικός ξυλόγλυπτος Εσταυρωμένος, ενώπιον του οποίου έκαναν το τάμα οι κάτοικοι του χωριού το 1633, καθώς επίσης και πανομοιότυπο αντίγραφο του μητρώου των θυμάτων της πανούκλας, από το 1633 που έγραφε ιδίοις χερσίν ο ιερέας του χωριού.
