ΑΧ ΑΥΤΟΙ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ – Η Εφηβεία Δεν Είναι Ασθένεια! (Μέρος 1ο)
Φτάνει η στιγμή στη ζωή ενός γονιού που το παιδάκι του, εκείνο το εύθραυστο νεογέννητο με τα τρυφερά πατουσάκια, εκείνο το τρομαγμένο πρωτάκι με την τσάντα στην πλάτη, εκείνο το καλόβολο πλάσμα που με το παραμικρό ζήταγε αγκαλίτσες και φιλάκια, μετατρέπεται σε…. έφηβο!
Ξαφνικά κοιτάμε με έκπληξη το νεαρό με τα μούσια, τη βραχνή φωνή και τα αθλητικά νούμερο 44 ή τη νεαρά με το σουτιέν cup C, τη βλεφαρίδα κάγκελο και το σορτσάκι-μινιατούρα και αναρωτιόμαστε με τρόμο:
«Πού πήγε το παιδάκι μου;;;;»
Και σα να μην έφταναν οι αλλαγές στην εμφάνιση, το παιδάκι μας, το χρυσό μας που μέχρι χτες το’ χαμε λίγο-πολύ του χεριού μας, μετατρέπεται σε ορκισμένο αντίπαλό μας
Άσπρο εμείς, μαύρο αυτός. Ναι εμείς, όχι αυτή. Αντίδραση για την αντίδραση, νεύρα,φωνές, πόρτες που κλείνουν με πάταγο. Είχαμε ακούσει ότι η εφηβεία είναι «κάπως» αλλά τούτο εδώ ξεπερνάει τα αναμενόμενα! Και συμβαίνει μόνο στο δικό μας το παιδί με τέτοια ένταση, νομίζουμε, και αναρωτιόμαστε τι λάθος κάναμε στην ανατροφή του και πώς θα χειριστούμε την κατάσταση!
Την ίδια ώρα που στα μάτια μας το παιδί μας έχει μετατραπεί σε ένα τρομοκράτη ζωσμένο με εκρηκτικές ορμόνες , έτοιμο ανά πάσα στιγμή να ανατιναχτεί με μια κουβέντα μας, η εικόνα δεν είναι ίδια για όσους βλέπουν αυτό το…πλάσμα «απ’ έξω»
Οι παππούδες/γιαγιάδες για παράδειγμα. Έχετε ακούσει παππού ή γιαγιά να παραπονιέται για τον έφηβο/η εγγονό/ή του; Μια χαρά τα πάνε παππούδες και εγγόνια και με ευχαρίστηση τα χαρτζιλικώνουν και πολλές φορές παίρνουν το μέρος τους στην αντιπαράθεση με τους γονείς τους ή τους «κάνουν πλάτες». Λες και οι γονείς μας συμμάχησαν χαιρέκακα με τα παιδιά μας για να μας τρελάνουν
Μετά οι καθηγητές(εκείνοι που πραγματικά απολαμβάνουν τη δουλειά τους) . Μια χαρά τα πάνε κι αυτοί με τα έφηβα παιδιά μας. Πιάνουν σοβαρές συζητήσεις μαζί τους (ενώ εμείς πλέον έχουμε σιγουρευτεί ότι το επίπεδό τους φτάνει μέχρι το youtube),πάνε εκδρομές και διασκεδάζουν μαζί σε κλαμπάκια (ενώ με μας ούτε να το διανοηθούν να ξαναέρθουν διακοπές), κάνουν πλάκες κι έχουν χιούμορ. Μας μιλάνε με τα καλύτερα λόγια για τον χαρακτήρα τους και με κατανόηση για τις αδυναμίες τους όταν πάμε να «πάρουμε βαθμούς» και εμείς κοιτάμε με το στόμα ανοιχτό και σκεφτόμαστε: «κοίτα να δεις πώς καταφέρνει και τους τουμπάρει όλους»
Για να μην πούμε για τις σχέσεις τους με τον/την παιδίατρό τους (αχά!) ,τον οποίο, αν και συμπαθούν, δεν πολύ θέλουν να πηγαίνουν γιατί ντρέπονται για το ντεκόρ με τα αρκουδάκια, άσε που δε χωράνε στο εξεταστικό κρεβάτι (τον τελευταίο έφηβο, δεν έφτανα να τον μετρήσω και ανέβηκα σε σκαμνάκι).
Τι υπέροχη αποκάλυψη για μας να βλέπουμε εκείνα τα μπομπιράκια που τα γνωρίσαμε από τα γεννοφάσκια τους, να μετατρέπονται σε όμορφους νεαρούς άντρες και νεαρές γυναίκες που μας αντιμετωπίζουν σαν ίσος προς ίσο και απαιτούν να τα αντιμετωπίζουμε κι εμείς με τον ίδιο τρόπο. Πόση ωριμότητα, πόση ευρύτητα σκέψης και πόσο χιούμορ έχω απολαύσει σε αυτές τις εξετάσεις των εφήβων..
Γιατί λοιπόν με τους γονείς βγάζουν το χειρότερό τους εαυτό;
Γιατί είναι απαραίτητο . Η σοφία της φύσης και της εξέλιξης βρίσκει τον τρόπο να κόψει με το ζόρι τον ομφάλιο λώρο και να ελευθερώσει τον έφηβο από την προστατευτική αλλά και ασφυκτική αγάπη των γονιών και να τον προετοιμάσει για το μεγάλο ταξίδι της ανεξαρτησίας.
Και για ένα ακόμη λόγο: γιατί, στην εφηβεία, με την ωριμότητα και τη γνώση που έρχεται με την ηλικία, η συνειδητοποίηση του θανάτου και της απώλειας γίνεται τόσο έντονη, που σε μια ασυνείδητη αυτοπραστατευτική κίνηση, επιλέγουν να αντιπαθήσουν ή ακόμη και να μισήσουν τον γονιό που τόσο απελπισμένα αγαπούν και χρειάζονται και που όπως ανακαλύπτουν ,κάποτε ,αναπόφευκτα, θα χάσουν.
Η εφηβεία, έτσι όπως συχνά την έχουμε στο μυαλό μας ως πρόβλημα ή ακόμη και ως ασθένεια(«ο γιος μου περνάει εφηβεία..») δεν είναι απλά μια ηλικιακή φάση ούτε μια βιολογική εξέλιξη που συμβαίνει μόνο στη μια πλευρά της οικογένειας, το παιδί. Η εφηβεία είναι μια κρίση σχέσης γονιού-παιδιού και σ’ αυτή την κρίση έχουμε, ως «οι μεγάλοι», την ευθύνη να κρατήσουμε την ψυχραιμία και την καλή μας διάθεση.
Δεν είναι εύκολο, αλλά είναι μια τεράστια ευκαιρία εξέλιξης και για μας. Αντί να απαιτούμε να μας καταλάβουν τα παιδιά μας, μπορούμε να πλησιάσουμε εμείς προς το μέρος τους, να ξαναδούμε τον κόσμο με τα φρέσκα μάτια τους, να ξεχάσουμε λίγο τη σοβαροφάνεια που σιγά-σιγά φορτωθήκαμε με την ηλικία, να περάσουμε καλά μαζί τους.
Με μέτρο βέβαια, γιατί, ότι και να λένε, γονείς μας θέλουν όχι φιλαράκια. Κι όποτε μας φτάνουν στα άκρα να θυμόμαστε ότι αυτός ο νεαρός με τα μούσια που τσιμπάνε ή η νεαρά που ξεχειλίζει θηλυκότητα δεν θα πάψουν ποτέ να είναι στην καρδιά μας τα νεογέννητα με τα ζουμπουρλούδικα πατουσάκια.
Τατιάνα Σπίγγου
Παιδίατρος
