Γύρω από τη νέα Isarphilharmonie, το Μόναχο δεν είναι κομψό και όμορφο. Ο προσωρινός χώρος της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Μονάχου είναι ένας αστικός χώρος με πολλές δυνατότητες και κάθε άλλο παρά προσωρινός. Χρειάζεται η πόλη συνεπώς ακόμη μια νέα αίθουσα συναυλιών που κοστίζει πολλά εκατομμύρια;
Η κατασκευή πολιτιστικών κτιρίων απαιτεί συχνά χρόνια, αν όχι δεκαετίες, αγώνων, δαπανώνται τεράστια ποσά και η ολοκλήρωσή τους τραβάει σε μάκρος. Η νέα Φιλαρμονική του Isar στο Μόναχο, από την άλλη πλευρά, είναι έτοιμη μετά από μόλις τρία χρόνια, με κόστος μόλις 70 εκατομμυρίων ευρώ.
Την Παρασκευή (8 Οκτωβρίου), η Φιλαρμονική Ορχήστρα του Μονάχου θα εγκαινιάσει τον προσωρινό της χώρο με μια συναυλία.
Η διάσημη ορχήστρα σχεδιάζει να παραμείνει στο πρώην εργοστασιακό συγκρότημα στα νότια του Μονάχου, κοντά στον ποταμό Isar, για περίπου πέντε χρόνια, μέχρι να ανακαινιστούν πλήρως το πολιτιστικό κέντρο Gasteig και η Φιλαρμονική.
Πολλοί ελπίζουν ότι ο πολιτιστικός χώρος θα διατηρηθεί και μετά από αυτό.
Ένα κτίριο από ξύλο, γυαλί, σκυρόδεμα και ατσάλι
Η Φιλαρμονική του Isar αποτελείται από ξύλινες μονάδες, γυαλί, σκυρόδεμα και ατσάλι – μια προσωρινή λύση που κάθε άλλο παρά προσωρινή μοιάζει.
Το κτίριο, γκρίζο και λιτό, γειτνιάζει με το διατηρητέο κτίριο του εργοστασίου από κόκκινα τούβλα, το οποίο χρησιμεύει ως φουαγιέ και ως άλλος χώρος εκδηλώσεων. Βιομηχανική γοητεία, που ταιριάζει με το σκηνικό του σταθμού παραγωγής ενέργειας.
Η Φιλαρμονική του Isar δεν είναι μια προσωρινή λύση, τονίζει ο αρχιτέκτονας Stephan Schütz. “Το κτίριο είναι τόσο στιβαρά σχεδιασμένο και υλοποιημένο που δεν θα χρειαζόταν να ανακαινιστεί διαφορετικά από ένα σπίτι χτισμένο εξ ολοκλήρου από σκυρόδεμα, χάλυβα ή κάτι παρόμοιο.”
Η ακουστική σχεδιάστηκε από τον εμπειρογνώμονα ήχου Yasuhisa Toyota, όπως ακριβώς και στην Elbphilharmonie του Αμβούργου. Το επίκεντρο είναι η μεγάλη αίθουσα συναυλιών με περίπου 1.900 καθίσματα, της οποίας οι μαύροι τοίχοι είναι έτσι δομημένοι ώστε να διανέμουν τον ήχο της μουσικής με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Ο διευθυντής της ορχήστρας, Valery Gergiev, είναι ενθουσιασμένος, όπως και η ορχήστρα του. “Όταν αρχίσαμε να παίζουμε, οι μουσικοί ήταν πολύ χαρούμενοι”, εξηγεί. Προσθέστε σε αυτό τη γειτνίαση με τον ποταμό Isar, τον ήχο του νερού, την αφθονία του πρασίνου.
Υπάρχει ακόμη ανάγκη για αίθουσα συναυλιών;
Χρειάζεται λοιπόν η Βαυαρία την αίθουσα συναυλιών που σχεδιάζει στο Werksviertel του Μονάχου για τη Συμφωνική Ορχήστρα της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας (BRSO) υπό τον διορισμένο διευθυντή ορχήστρας Simon Rattle; Αρχικά, γινόταν λόγος για κόστος έως και 400 εκατομμύρια ευρώ, αλλά στο μεταξύ γίνεται λόγος για κόστος έως και ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Ένα τεράστιο ποσό – ειδικά σε εποχές που τα δημόσια ταμεία είναι άδεια λόγω της πανδημίας.
Τα εγκαίνια της Φιλαρμονικής του Isar καθιστούν αναγκαία την επανεξέταση της κατασκευής μιας άλλης αίθουσας συναυλιών στο εγγύς μέλλον, λέει ο Volkmar Halbleib, μέλος της Επιτροπής Επιστημών και Τεχνών του Landtag. Με γνώμονα το κόστος, αλλά και τις προοπτικές που θα ανοίγονταν, ιδίως αν η Φιλαρμονική του Isar παρέμενε μετά την ανακαίνιση του Gasteig.
Η ιδέα του Halbleib: η Φιλαρμονική και η BRSO θα μπορούσαν να καταλάβουν μαζί το Gasteig και την Isarphilharmonie. Θα μπορούσε να φανταστεί ακόμη και μια οικονομική δέσμευση από το κρατίδιο της Βαυαρίας για την ανακαίνιση του δημοτικού πολιτιστικού κέντρου.
Επειδή τα χρήματα είναι λιγοστά, ιδίως στον πολιτιστικό τομέα. “Από την άποψη της πολιτιστικής πολιτικής, πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να μείνουν πίσω άλλα σημαντικά πολιτιστικά έργα στη Βαυαρία εξαιτίας της αίθουσας συναυλιών”.
Επιπλέον, ο Halbleib λέει ότι απαιτούνται επαρκή κεφάλαια για να καλυφθούν τα κενά στον πολιτισμό που δημιούργησε η πανδημία με σημαντικά βελτιωμένη χρηματοδότηση. Το θέμα θα συζητηθεί εντατικά και στη συνέχεια θα υποβληθεί πρόταση για την αποσαφήνιση του ζητήματος της αίθουσας συναυλιών.